ผู้ปกครองทุกท่านควรพาเด็กๆ ไปตรวจสุขภาพฟันตั้งแต่อายุ 6 เดือน หรือเมื่อฟันน้ำนมซี่แรกขึ้นพ้นจากเหงือก ในส่วนของการจัดฟันเด็ก การจัดฟันเด็กไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นเมื่อเด็กมีฟันแท้ขึ้นครบเสมอไป
หากเด็กยังอยู่ในช่วงอายุที่ยังต้องใช้ฟันน้ำนมเคี้ยวอาหารอยู่ และมีปัญหาฟันเกิดขึ้นจนต้องจัดฟัน ก็สามารถจัดฟันได้ตั้งแต่อายุ 4-6 ขวบ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์ซึ่งจะพิจารณาช่วงอายุ ระยะเวลา และแนวทางการจัดฟันที่เหมาะสมกับเงื่อนไขด้านสุขภาพฟันของเด็กแต่ละคนเอง
อุปกรณ์จัดฟันสำหรับเด็กมีอะไรบ้าง? ต่างจากจัดฟันทั่วไปอย่างไร?
อุปกรณ์จัดฟันสำหรับเด็กจะมีความคล้ายคลึงกับอุปกรณ์จัดฟันในผู้ใหญ่ แต่จะมีขนาดเล็กกว่าเพื่อให้พอดีกับรูปปากของเด็ก วัสดุที่ใช้ผลิตอุปกรณ์จะขึ้นอยู่กับแต่ละสถานพยาบาล เช่น
1. อุปกรณ์จัดฟันแบบถอดได้
แบ่งออกได้ 3 กลุ่ม ได้แก่
1. อุปกรณ์จัดฟันแบบ EF Line /NOA/Myofuntional appliance เป็นอุปกรณ์จัดฟันสำหรับเด็กโดยเฉพาะ สามารถช่วยปรับเปลี่ยนองค์ประกอบในช่องปากให้ผู้ที่มีปัญหาฟันตั้งแต่อายุยังน้อยได้อย่างหลากหลาย เช่น ปัญหาฟันห่าง ฟันบนล่างไม่สบกัน ฟันสบลึก ฟันหน้าสบเปิด ฟันยื่น ฟันซ้อน ฟันเก คางเคี้ยว หรือคางสั้น
เด็กๆ ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตำแหน่งและการเรียงตัวของซี่ฟันสามารถจัดฟันด้วยอุปกรณ์ EF Line ได้ตั้งแต่อายุ 4 ขวบ โดยยิ่งตรวจพบปัญหาฟันและรีบจัดฟันเพื่อรักษาเร็วเท่าไร ก็จะยิ่งช่วยแก้ปัญหาเกี่ยวกับซี่ฟันได้ง่ายขึ้นกว่าการจัดฟันเมื่อเด็กโตเป็นผู้ใหญ่ไปแล้ว
2. อุปกรณ์ Invisalign First ซึ่งเป็นอุปกรณ์จัดฟันใสแบรนด์ Invisalign สำหรับกลุ่มเด็กโดยเฉพาะ โดยก่อนเริ่มใส่อุปกรณ์จัดฟัน ทันตแพทย์จะใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการออกแบบแผนการรักษาตั้งแต่ต้นจนจบ รวมถึงเพื่อออกแบบขนาดอุปกรณ์จัดฟันให้พอดีต่อขนาดช่องปากของเด็กแต่ละคน โดยสามารถแสดงออกมาในรูปแบบภาพและวีดีโอ 3 มิติได้อีกด้วย จึงทำให้ทั้งผู้ปกครอง ตัวเด็ก และทันตแพทย์ได้เห็นผลลัพธ์ของการจัดฟันได้ล่วงหน้าตั้งแต่ยังไม่ใส่อุปกรณ์
นอกจากนี้ชุดจัดฟัน Invisalign First ยังเป็นอุปกรณ์จัดฟันแบบใส ซึ่งจะทำให้คนรอบตัวแทบมองไม่เห็นอุปกรณ์จัดฟันในช่องปากของเด็ก จึงช่วยส่งเสริมด้านความสวยงามและทำให้อุปกรณ์จัดฟันดูสะอาดตามากขึ้นอีกด้วย
3. อุปกรณ์ Functional appliance เป็นอุปกรณ์เสริมนอกเหนือไปจากตัวชุดจัดฟัน มีจุดมุ่งหมายเพื่อช่วยเสริมประสิทธิภาพให้กับอุปกรณ์จัดฟันเพื่อรักษาความผิดปกติต่างๆ ในช่องปากให้เห็นผลมากขึ้น เช่น อุปกรณ์ขยายขากรรไกร (Expander) อุปกรณ์ช่วยไกด์ขากรรไกรล่าง (Bionator) เพื่อแก้ปัญหาคางสั้น ปัญหานอนกรน ปัญหาหายใจทางปากขณะนอนหลับที่เกิดจากคางถอยไปข้างหลัง
2. อุปกรณ์จัดฟันแบบติดแน่น ติดบางส่วนหรือทั้งหมด
เป็นอีกชนิดของอุปกรณ์จัดฟันเด็กที่มีแนวทางการติดตั้งอุปกรณ์ลงไปในลักษณะยึดติดลงไปกับซี่ฟัน ไม่ใช่เพียงการครอบอุปกรณ์จัดฟันทับลงไปบนซี่ฟันเท่านั้น
นอกจากตัวอุปกรณ์ที่จะยึดซี่ฟันแต่ละซี่ให้อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม แพทย์อาจติดตั้งอุปกรณ์เสริมการจัดฟันอื่นๆ ให้กับเด็กด้วย เช่น
- อุปกรณ์จัดฟันแบบติดแน่น (Bracket) เป็นอุปกรณ์ที่ติดบนผิวฟัน มีช่องสำหรับใส่ลวด และขอบสำหรับเกี่ยวยางจัดฟัน บางตัวจะมีฮุค (Hook) รูปร่างคล้ายตะขอสำหรับเกี่ยวยางดึงฟันเพิ่มเติมด้วย
- เฮดเกียร์ (Headgear) เป็นอุปกรณ์เสริมช่วยจัดฟันนอกช่องปากเพื่อปรับตำแหน่งฟันและกระดูกขากรรไกรให้กลับมาอยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม มีลักษณะเป็นก้านเหล็กยื่นออกมาจากอุปกรณ์จัดฟันข้างใน และรัดไว้กับศีรษะของเด็ก
- รีเทนเนอร์ (Retainers) เพื่อคงตำแหน่งของฟันที่เหมาะเอาไว้หลังจากจัดฟันเสร็จแล้ว มีลักษณะไม่ต่างจากรีเทนเนอร์ในผู้ใหญ่ แต่วัสดุที่ใช้อาจเป็นเหล็กหรือพลาสติก ขึ้นอยู่กับการเลือกใช้ของแต่ละสถานพยาบาล
ทำฟันเด็ก จัดฟันเด็กได้ตั้งแต่อายุเท่าไหร่? อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://www.idolsmiledental.com/การจัดฟันเด็ก/